Waar we vroeger woonden

Wij woonden vroeger in een driekamer woning op de Kinkerstraat, drie hoog.
Wij waren met 4 zussen en 2 broers. We sliepen op zolder met een gordijn tussen de jongens en de meisjes. De jongens aan de ene kant en de meisjes aan de andere kant.
Ik sliep met mijn twee zussen samen in een groot bed, mijn broers sliepen samen in een twijfelaar. Dat bed kon je overdag opklappen.
Onze kleren lagen allemaal in een kast bij het bed van mijn ouders. Ik was de jongste en droeg de kleren die eerst van mijn oudere zussen waren geweest. 
Mijn ouders sliepen in de alkoof op de derde verdieping.
We hadden een w.c. op de gang maar geen badkamer.
We gingen een keer per week naar het badhuis en dan betaalde mijn moeder zes cent per kind.

Stien

VROEGER in Harderwijk

Ik sliep in Harderwijk in een bedstede. Achter een groen gordijntje.
Samen met mijn broer.
Ik heb een leuke tijd gehad in Harderwijk. Als we op visite gingen bij mijn vaders ouders ging ik altijd naar mijn moeders ouders.
Dat waren mijn liefste oma en opa.

Anoniem, Amsterdam

Herinneringen aan vroeger - Peren halen

Ik denk meteen aan peren…ik ging vroeger peren "halen" bij de boer en daarna… hard weglopen. Dan kwam de boer achter je aan, en dat was kicken. Maar je kwam dan wel eens met gescheurde kleren thuis. Dan kreeg je echt een pak slaag. 

Of je ging spelen in de hooiberg bij de boer. Ik heb het leuk gehad in mijn jeugd, toen was alles nog fijn. Maar helaas, is dat nu niet meer zo. Je kent het spreekwoord nog wel:
Zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens.
Het was altijd leuk in de straat. Mijn eerste brommer was een Solex, ik was net 11 jaar. Dat was heel wat in die tijd…Ik mocht niet op straat rijden, maar ja, je ging toch stiekem verder… En toen kwam "Bromsnor" eraan, en dan reed ik snel weg voordat hij me te pakken kreeg. En dan heel snel naar huis… 

We hadden met vrienden een fort gemaakt, dat was heel leuk. Ik was de kleinste van de club, maar ik was wel de snelste van de groep. 

En vroeger moest je geld verdienen. Dan gingen we wormen schudden op het veld. Je had soms wel 4 kilo wormen bij elkaar, dat bracht toen 40 gulden op. Daar moest ik mijn benzine van betalen en snoep kopen. 

Oké, het is wel wat kort, maar ik kwam niks te kort…want ik heb een leuke jeugd gehad.

Jan

Herinneringen aan vroeger - een mooie jeugd

Ik heb vroeger heel veel buiten gespeeld. Het leukste in de zomer was: hutten bouwen met zijn allen. We maakten ze ook wel eens ondergronds, want die kon je niet zien. 

Ik heb ook vaak cowboytje gespeeld, ik had veel fantasie en ik vond het heel spannend. 

Ik heb op fietscrossen gezeten, dat was een leuke tijd.

Ik had ook werktaken thuis. Ik moest buiten vegen en harken in de tuin. En ik moest de schuur opruimen. Dat deed ik altijd op zaterdagmorgen. 
Daar ben ik niet slechter op geworden. Ik heb een hele mooie jeugd gehad, dankzij mijn ouders.

Frank

Kinderdroom

Als jong meisje zittend op een hoge stoel, zonder met mijn voeten aan de grond te kunnen komen, zat ik vaak bij mijn buurmeisje thuis. Mijn buurmeisje heette Aaltje en in leeftijd verschilden wij veel. Aaltje werkte toen nog thuis als naaister. Aaltje haar werkplek is in een hoek van de kamer voor het raam, dit vanwege het daglicht. Een naaimachine, allerlei lappen en lapjes stof, klosjes garen van verschillende kleuren, draadjes, spelden en naalden en wat maar meer nodig is om te kunnen naaien vormen samen haar domein. In de winter werd er in dezelfde kamer ook: gewoond, visite ontvangen, gekookt en geslapen en niemand die het raar of hinderlijk vond. 

Met grote bewondering zag ik wat zij deed en hoe handig en snel haar handen werkten. De middelvinger werd meestal beschermd door een vingerhoed. Voordat een begin kon worden gemaakt met het naaien van een kledingstuk was er eerst veel voorwerk te doen. Eerst werd de maat genomen van de persoon waar iets voor gemaakt moest worden en daarna het tekenen van een patroon. Door middel van kleine vellen papier aan elkaar te plakken was het mogelijk de gewenste patroon te maken, daarna volgde het knippen van de stof. Om de patroon op het stof over te brengen moest er worden gelust, dit gebeurde met grote steken die daarna weer doorgeknipt werden. Om de rok of jurk te kunnen passen werd het eerst met de hand in elkaar geregen, waren er geen veranderingen nodig dan werd alles met de machine in elkaar gestikt. 

Niet alleen naaien, ook borduurwerk kwam regelmatig voor, dit als versiering van het geheel. Het boeide mij en ik was, als het enigszins mogelijk was, regelmatig bij de buren te vinden. Al snel had ik het idee dit is het wat ik later wil gaan doen; handwerken. Ik wilde later net zo goed kunnen handwerken als Aaltje maar daar moest je wel goed je best voordoen. 

Op nog zeer jonge leeftijd mocht ik bij Aaltje komen om de eerste beginselen van het handwerken te leren. Zij had het geduld mij te helpen, maar makkelijk was het niet, ik was nog erg jong. Er was één regel die altijd gevolgd moest worden, niet goed of slordig gewerkt dan moest het uitgehaald worden. Ik wist dat Aaltje erg streng was, wilde je niet luisteren of uithalen, dan kon je vertrekken. Aaltje had geen zin en tijd om zich bezig te houden met kinderen die niet wilden horen. 
Soms was er ook een ander meisje uit de buurt aanwezig, maar die had vaak moeite met het uithalen van haar werk en dat ze dan weer opnieuw moest beginnen. Daardoor kwam het regelmatig voor dat zij vroegtijdig naar huis kon gaan. 

Zo is mijn wens om later handwerklerares te worden geboren, alles zelf kunnen maken en anderen iets leren. Helaas is dit niet de werkelijkheid geworden. 

Had Aaltje nog gebruik kunnen maken van een avondopleiding, toen ik dit wilde gaan doen bleek het voor mij niet meer mogelijk te zijn. Bovendien waren de eisen van de vooropleiding ook veranderd en door omstandigheden had ik niet de juiste school gevolgd, hierdoor kon ik niet meer aan bepaalde voorwaarden voldoen. Het handwerken heb ik wel goed geleerd en ook veel gedaan, maar op dit moment maak ik daar bijna geen gebruik meer van. 

Mijn kinderdroom is dus niet in vervulling gegaan maar het opzien naar een bepaald persoon heeft denkelijk ook grote invloed gehad, zodat het een 'droom' werd. 

Wat mij nu erg boeit en waar mijn interesse naar uit gaat, is de Nederlandse taal. Ik wil graag verhalen maken zonder dat ik bang hoef te zijn fouten te maken of dat een ander zich stoort aan mijn verkeerd taal gebruik wat betreft grammatica, interpuncties, of de d en t waar ik nogal moeite mee heb. 

Ik heb nu een leeftijd dat je het geen kinderdroom meer noemt maar ik heb wel een wens en die is, foutloos Nederlands te schrijven.

Tini Brantsma